معرفی سازها و آهنگسازان معروف سبک کلاسیک در موسیقی غربی
دوره کلاسیک در موسیقی غربی به طور کلی به بازه زمانی بین سال‌های 1750 تا 1820 میلادی اطلاق می‌شود. با این حال، اصطلاح موسیقی کلاسیک به معنای محاوره‌ای به عنوان مترادف موسیقی هنری غربی نیز کاربرد دارد. در این مقاله آموزشگاه موسیقی راه صبا، می‌خواهیم علاوه بر بررسی ویژگی‌های این سبک، به معرفی سازها و آهنگسازان معروف سبک کلاسیک در موسیقی غربی نیز بپردازیم. همه هنرآموزان قبل از یادگیری و آموزش موسیقی باید اطلاعات خود را در مورد سبک مورد نظر تکمیل کنند. بنابراین اگر موسیقی کلاسیک، سبک مورد علاقه شماست؛ خواندن این مقاله خالی از لطف نیست.
معروف‌ترین آهنگسازان سبک کلاسیک در موسیقی غربی
دوره کلاسیک بین دوره‌های باروک و رُمانس قرار دارد. مشهورترین آهنگسازان این دوره عبارتند از:
- جوزف هایدن
- ولفگانگ آمادئوس موتزارت
- لودویگ وان بتهوون
- فرانتس شوبرت
- لوئیجی بوچرینی
- موزیو کلمنتی
- آنتونیو سولر
- آنتونیو سالیری
- فرانسوا ژوزف گاسک
- یوهان استامیتز
- کارل فریدریش آبل
- کارل فیلیپ امانوئل باخ
- کریستوف ویلیبلد گلک
این دوره را گاهی به نام دوره وینی کلاسیک یا کلاسیک وین نیز می‌شناسند. چرا که ولفگانگ آمادئوس موتزارت، جوزف هایدن، آنتونیو سالیری و لودویگ وان بتهوون همگی مدتی در وین کار می‌کردند؛ و فرانس شوبرت نیز در همین شهر به دنیا آمده است.
ویژگی‌های سبک کلاسیک در موسیقی غربی
تغییرات اقتصادی این دوره، تاثیر زیادی بر روی تعداد نوازندگان در دسترس و کیفیت آنها گذاشت. به همین دلیل هم در اواخر دوره باروک یک آهنگساز بزرگ می‌توانست تمام منابع موسیقی یک شهر را به سمت خود جلب کند.
این مساله انگیزه‌ای برای دیگر نوازندگان باقی نمی‌گذاشت و ظهور آنها را به تاخیر می‌انداخت. علاوه بر این، اشتها برای تهیه مداوم موسیقی‌های جدید، که خواستگاه‌شان سبک باروک بود؛ به این معنی بود که آثار باید با بهترین حالت ممکن اجرا شوند.
اما با ورود به دوره سبک کلاسیک در موسیقی غربی، فرم‌هایی مانند کنسرتو و سوناتا با شدت بیشتری معرفی می‌شدند؛ و قوانین خاص‌تری برای آنها تدوین می‌شد. در حالی که فرم سمفونی نیز در همین دوره به جهان معرفی شد. کنسرتو گروسو با اجرای تکنوازی جایگزین شد. بنابراین نمایش توانایی‌های ویژه نوازندگان اهمیت بیشتری پیدا کرد.
مقایسه دوره باروک و دوره کلاسیک
در این دوره می‌توانستیم تنوع و تضاد بیشتری را نسبت به گذشته در یک قطعه موسیقی مشاهده کنیم. تنوع کلیدها، ملودی‌ها و ریتم‌ها در سبک کلاسیک افزایش یافت؛ و شوندگان پویایی بیشتری را در موسیقی‌های این دوره شاهد بودند. تغییر مکرر حالات در سبک کلاسیک، نسبت به موسیقی‌های دوره باروک معمول‌تر بود.
ملودی‌های سبک کلاسیک معمولا کوتاه‌تر از موسیقی‌های ساخته شده در دوره باروک بودند. اندازه و دامنه ارکسترها نیز افزایش یافت. هارپسیکورد دیگر از مد افتاد و جای خود را به سازهای بادی چوبی داد.
مهم‌ترین سازهای دوره کلاسیک
سازهای زهی
مهم‌ترین سازهای زهی سبک کلاسیک در موسیقی عبارتند از:
- ویولن
- ویولا
- ویولن سل
- کنترباس
سازهای بادی چوبی
همان‌طور که گفتیم، در این دوره سازهای بادی چوبی کم‌کم جایگاهی برای خود دست و پا کردند. مهم‌ترین سازهای بادی این دوره عبارتند از:
- کلارینت باست
- کرباست
- کلارینت دامور
- کلارینت کلاسیک
- فلوت
- اوبو
- فاگوت
کیبوردها
- کلاویکورد
- فورتپیانو
- هارپسیکورد (استفاده از این ساز در اواخر قرن هجدهم منسوخ شد)
سازهای بادی برنجی
- افیکلاید (پیش از ساز توبا از آن استفاده می‌شد)
- شیپور فرانسوی
فرم‌های موسیقی این دوره
بیشتر سبک‌های فعلی موسیقی، در دوره کلاسیک بود که به شکل امروزی خود درآمدند. در دوره رُمانس و قرن بیستم، مرزهای موسیقی گسترش یافت به‌گونه‌ای که این سبک‌ها آزادتر و متنوع‌تر شدند؛ یا در کل یک سبک جدید از دل آنها بیرون آمد.
فرم‌های اصلی موسیقی در این دوره عبارتند از:
- سمفونی (بتهون، هایدن، موتسارت، شوبرت، برامس، چایکوفسکی، مالر، پروکوفیف و شوستاکوویچ معروف‌ترین موسیقی‌دانان این سبک هستند)
- کنسرتو (کنسرتو ویولن بتهوون، برامس، چایکوفسکی و سیبلیوس، کنسرتو پیانو موتزارت، بتهوون و چایکوفسکی و کنسرتو ویولن سل دووراک و الگار)
- اپرا
- موسیقی مجلسی
- سوناتا