سفارش تبلیغ
صبا ویژن

تاریخچه ساز دف

ساز دÙ?

ساز دف یکی از سازهای کوبه‌ای است. این ساز کوبه‌ای دارای یک حلقه از جنس چوب تشکیل شده که پوست روی آن قرار می‌گیرد. پوست کار شده روی این ساز هم می‌تواند طبیعی باشد و یا از جنس مصنوعی باشد که هر کدام از آن دارای فوایدی است که هنرجو بسته به آن ساز مورد نظر خود را خریداری می‌کند. امروزه با وجود سازهای متنوع، افراد زیادی خواهان  آموزش موسیقی دف هستند. هنرجو برای نواختن آن، با کمک دو دست خود و طبق اصول خاص، بر روی صفحه پوستی ضربه می‌زند و صدا تولید می‌کند. اگر این ضرب‌ها بر اساس دانش نت نوازی؛ نواخته شود، یک قطعه موسیقی نواخته است.

ساز دف با پوست مصنوعی، همیشه کوک و خوش‌صداست. رطوبت را جذب نمی‌کند و همچنین با قرارگیری در محیط مرطوب، تغییر حالت نمی‌دهد. بوی نامطبوعی برای کسانی که به این موضوع هستند، ندارد. اما برای ساخت دف با پوست طبیعی از پوست حیواناتی مانند  گوسفند، میش، بز و گاهی آهو استفاده می‌شود. البته هر چقدر که این پوست کهنه‌تر باشد، باعث ایجاد صدای بهتری می‌شود. اساتید این موضوع برای شناخت پوست نو از کهنه آن نظری هم دارند، اگر به پوست کمی آب بزنیم و از آن بوی نامطبوعی به مشام نرسید به این نتیجه می‌رسیم که پوست کهنه و مرغوب است.

از کناره‌های حلقه چوبی، حلقه‌های کوچک فلزی با فاصله‌هایی یکسان از هم آویزان شده است. و اما گل میخ‌ها در دف،

تاریخچه پیدایش ساز دف

زادگاه این ساز در قاره آسیاست. این ساز در زمان پیش از اسلام نیز مورد توجه مردم ایرانی و به خصوص قوم کرد بوده است. اما این ساز پس از اسلام تا مدت‌ها به دلیل حرام بودن موسیقی، کنار گذاشته شد و بعدها در بین درویشان کردستان بیشتر محبوب شد.

با شنیدن اسم دف، یاد ساز دایره‌ای شکل می‌افتیم. اما باید بدانیم که این ساز در شکل‌های مختلف دیگری ساخته می‌شود. مانند: دف مربع، مستطیل، دف دایره‌ای با حلقه یا زنگوله، دف دورویه و دف بی پوست که دارای زنگوله است. اما شنیدن این اسامی حتما برایتان عجیب است. آن سازی که به عنوان دف می‌شناسیم فرمی دایره‌ای شکل دارد که بر روی آن با پوست پوشیده شده است.

این ساز در موسیقی سنتی ایرانی و موسیقی‌های مذهبی که با اذکار الهی همراه است، طرفدار دارد. موسیقی اشعاری که برای ذکر پرستش خداوند است. صدای این ساز به صورت کلی حالت بم دارد. ساز دف قابلیت این را دارد که هم با سازهای دیگر تلفیق زیبایی ایجاد کند و هم به صورت تکنوازی، نواخته شود.

معرفی نوازنده بنام ساز دف

برای هر سازی اساتید برتری وجود دارد که سالیان سال عمر خود را برای یادگیری و پیشرفت آن گذاشته‌اند. این تلاش حرفه‌ای آنان مثال‌زدنی است. به همین دلیل حیف می‌دانیم که نام آنان را در این مقاله نیاوریم. اسطوره شدن آسان نیست.

استاد بیژن کامکار یکی از مهم‌ترین اعضای گروه کامکارهاست. نوازندگی دف را در کنار پدر هنرمندش حسن کامکار آموخت. و سال‌های سال است که در عرصه موسیقی سنتی ایرانی فعالیت می‌کند. فعالیت او در گروه‌های عارف و شیدا که از گروه‌های قدیمی سنتی ایرانی است نیز مشاهده می‌شود. همچنین کنسرت‌های بیادماندنی ایشان با این گروه‌ها برگزار شده است.

بیژن کامکار این استاد بزرگ، بجز ساز دف، توانایی نواختن سازهای رباب و تنبک را هم دارند. البته که خواننده شناخته شده‌ای هم در موسیقی سنتی ایرانی هستند. یکی از پر رنگ‌ترین نقش او در این همه سال این بود که برای اولین بار این ساز را وارد موسیقی‌های عمومی کرد. این کار زمانی که ایشان در گروه شیدا فعالیت داشتند صورت گرفت و با استقبال بی‌نظیر علاقمندان به این ساز روبرو شد. همان‌طور که شاهد هستید امروزه دف، یکی از سازهای محبوب در موسیقی سنتی ایرانی است.


شناخت موسیقی دستگاهی ایران

Ù?Ù?سÛ?Ù?Û? دستگاÙ?Û? اÛ?راÙ?

موسیقی دنیای عجیبی دارد. وقتی به آن علاقمند شوید هر روز ذهنتان پذیرای آموختن هنری جدیدتر می‌شود. به همین دلیل است که اساتید موسیقی معمولا با چند ساز آشنا هستند. این دریچه هنری زیبا شما را به درون خود می‌کشد و روز و شبتان را با الفبای خود درگیر می‌کند. طعم این درگیری لذت‌بخش است.اما قبل از شروع یادگیری یک ساز به خصوص ساز ایرانی پیشنهاد می‌کنیم با مفاهیم موسیقی دستگاهی ایران آشنا شوید. این مفاهیم مانند یک چراغ قوه راه شما را برای یادگیری روشن می‌کنند. خیلی بهتر است که با ذهنی روشن این راه شروع کنید. به خصوص که اگر موسیقی سنتی ایرانی برای شما بیگانه است. تعدادی آموزشگاه موسیقی در تهران وجود دارند که این تئوری‌ها را به شما آموزش می‌دهند.

امروزه نبض موسیقی غربی در جامعه بیشتر به چشم می‌خورد. برای افرادی که نسبت به موسیقی سرزمین خودشان تعصب ویژه‌ای دارند، یک احساس مسئولیت در قبال این موضوع دارند که مانع از فراموش شدن موسیقی اصیل کشور خودشان شود. آنان برای این کار تلاش‌های مختلفی برای ترویج موسیقی سنتی می‌کنند. مطمئنا نتیجه‌های خوبی هم خواهند گرفت. از این میان اگر چند نفر هم با آنان همراه شود بسیار مهم و ثمربخش در نتیجه این کار است.

در این مقاله شما را با مفاهیم کلی و موسیقی دستگاهی ایران آشنا می‌کنیم.

مفهوم گوشه و ردیف در موسیقی دستگاهی ایران

برای آشنایی با گوشه باید با مفهومی به نام ردیف آشنا باشید. باید بدانید که به مجموعه آوازها و دستگاه‌ها در موسیقی، ردیف می‌گویند. ردیف موسیقی ایرانی شامل هفت دستگاه است که هر کدام ریتم خاصی دارد. دستگاه چهارگاه، دستگاه راست پنج گاه، دستگاه سه گاه، دستگاه شور، دستگاه ماهور، دستگاه نوا، دستگاه همایون از انواع آن است.

به هر کدام از آهنگ‌ها در ردیف خاص، گوشه می‌گویند که انواع مختلفی دارد که اسامی آن‌ها با دلیل خاصی نام‌گذاری شده است. برای مثال برخی از اسامی گوشه‌ها از نشانه‌هایی در طبیعت گرفته شده است، نوروز، چکاوک، سپهر و … از انواع آن است.

از برخی گوشه که به دلیل اهمیت آن به تکرار استفاده می‌شود به آن شاه‌گوشه می‌گویند. گوشه‌های اصلی، بر روی یک نت خاص تاکید دارند. منظور از مرکب نوازی، تغییر دستگاه در موسیقی است. در واقع زمانی که نوازندگان بخواهند دستگاه موسیقی را تغییر دهند، مرکب نوازی انجام داده‌اند. گوشه کرشمه را می‌توان در همه دستگاه‌ها اجرا کرد، وزن این گوشه این امکان را فراهم می‌کند که محدودیتی نداشته باشد.

گوشه ریتمیک دو گونه هستند؛ اول گوشه‌هایی هستند که دارای ریتم باشند و می‌توان آن را در دیگر دستگاه‌های موسیقی ایران هم اجرا کرد. دوم گوشه‌هایی که محدودیت دارند و فقط در یک دستگاه موسیقی ایران قابلیت اجرا شدن دارند.

اما هر گوشه دارای جزءهای کوچک‌تری هستند. آغاز، معرف، گسترش، تکمیل، پایان و ختم از اجزای یک گوشه است.

موسیقی دستگاهی ایران و انواع آن

دستگاه شور:

همان‌طور که اسمش پیداست می‌تواند با خود شور و هیجانی ایجاد کند.موسیقی‌دانان این دستگاه را ساده‌ترین دستگاه موسیقی می‌دانند.

دستگاه نوا:

در گذشته بخشی از دستگاه شور بود. در این دستگاه موسیقی ریتم متوسطی دارد. نه شاد است و نه حزن دارد. ساده و روان است و بیشتر مورد توجه آوازخوانانی که به تازگی کار خود را آغاز کرده‌اند، قرار می‌گیرد.

دستگاه همایون:

این دستگاه بسیار شبیه به دستگاه شور است. از گوشه‌های آن می‌توان به چکاوک، بیداد، نی‌داود، عشاق، باوی، لیلی و مجنون، نوروز، شوشتری و … اشاره کرد.

دستگاه ماهور:

یکی دیگر از دستگاه‌های هفت‌گانه موسیقی ایران است که دارای 50 گوشه و به عنوان موسیقی با ریتم شاد شناخته می‌شود. اما گوشه‌های این دارای سه بخش بم، میانی، و زیر اجرا می‌شود. اگر بخواهیم چند گوشه این دستگاه را نام ببریم به گوشه‌های درامد، کرشمه، شکسته، دلکش، ماهور صغیر، مثنوی، خاوران و … اشاره می‌کنیم.


تاریخچه نت نویسی و الفبای موسیقی

ساز تار

بشر برای برقراری ارتباط از زمان انسان‌های اولیه به دنبال راه حل بوده، داشتن زبان مشترک برای رساندن منظور از کوچکترین اتفاق‌ها حس تنهایی را از آنان می‌گرفت. انسان برای زندگی جمعی خلق شده است و برای ارائه و بروز احساس و عواطف خود، درخواست‌ها نیاز به همکلام شدن دارد. اما در دنیای موسیقی به زبان گفتگوی روزانه نمی‌توان رجوع کرد. برای ایجاد زبان مشترک بین موسیقیدان‌ها، نت نویسی پدید آمد. نت، الفبای موسیقی است که با هر نشانه آن متوجه یک مفهوم می‌شویم. برای آموزش نت خوانی و نت نویسی باید به دنبال بهترین آموزشگاه موسیقی در تهران باشید.

الفبای موسیقی یک دستور خط بین‌المللی است. این یعنی زبان مشترک موسیقی در کل دنیا! پس تفاوتی ندارد که یک موسیقیدان ایرانی ملودی را نوشته باشد یا ژاپنی، هر فردی که با این الفبا آشنایی داشته باشد می‌تواند آن موسیقی را از روی نت بنوازد.

برای نواختن یک ساز و درک آن، شرط اولیه آموزش نت خوانی است. نت نویسی توسط افراد باتجربه در زمینه موسیقی که سالیان سال درگیر این الفبا هستند انجام می‌شود. در گذشته آموزش سازها، به صورت تئوری و عملی به هنرجو گفته می‌شد، اما عملا مرجعی برای آموزش آن وجود نداشت. در واقع استاد موسیقی هر آن چه که از استاد خود آموخته بود را به هنرجو آموزش می‌داد و آنان را به تکرار و تمرین تشویق می‌کرد. این محدودیت آموزشی کار را برای هنرجو سخت می‌کرد. بنابراین لازم بود شخص حتما هوش و استعداد یادگیری موسیقی را داشته باشد. همچنین به خاطر سپردن قطعات و نت‌ها خود مسئله مهمی بود. اگر علاقه خود در این حرفه را حفظ می‌کرد قطعا یکی از نوازندگان مشهور می‌شد.

این نت‌ها بین خطوط موازی کشیده می‌شوند و هر شکل آن یک مفهوم را می‌رساند. نت‌ نویسی برای هر ساز قواعد خاصی دارد. برای مثال این تغییر در تعداد خطوط راهنمای دفترچه مخصوص نت نویسی قابل مشاهده است.

تاریخچه نت نویسی

نت نویسی در ایران و جهان

تاریخچه پیدایش نت نویسی و تغییرات آن تا به امروز

حتما می‌دانید که الفبای موسیقی از 7 نت (دو، رِ، می، فا، سُل، لا، سی) تشکیل شده است. اما جالب است بدانید در ابتدا نت‌ها 6 عدد بودند. نت سی به این الفبا پس از مدتی اضافه شد. همچنین به جای نت دو، نت اوت وجود داشت اما به دلیل دشواری در نت خوانی، جایش را به نت دو داد. این 7 نت که امروزه در جهان با آن به نوشتن ملودی‌های بی‌نظیر دست پیدا می‌کنند شامل صداهای زیر و بم است که با قواعدی کنار هم نوشته می‌شوند و یک راهنمای نواختن موسیقی را ایجاد می‌کنند.

حتما برایتان جالب است که بدانید اولین تمدنی که به نت نویسی پرداخت یونان باستان بود. آنان هر ساله المپیاد موسیقی برگزار می‌کردند و در این مراسم سازهای نی و چنگ می‌نواختند. در این مراسم یک ملودی نواخته می‌شد، اما امروزه شنیدن آن ملودی برای ما چندان جذابیتی نخواهد داشت.

تاریخچه ورود نت نویسی به ایران

علاقه به موسیقی در ایرانیان از زمان پیش از اسلام نیز دیده شده، با این وجود تلاش برای حفظ موسیقی به سبک سنت در هر کشور باعث شد تا افرادی که علاقمند در این حوزه بودند به کمک نت نویسی به خلق موسیقی‌های مورد پسند عموم مردمان کشورشان دست بزنند. به همین خاطر لازم بود روی زمینه آموزش نت خوانی پیش از نت نویسی بیشتر تمرکز کنند.

ورود دنیای نت نویسی توسط چند فرانسوی به کشور ما انجام شد. در راس این افراد شخصی به نام آلفرد ژان باتیست لومر بود که بدون آگاهی از زبان فارسی شروع به تعلیم نت نویسی به شاگردانش کرد. او پس از مدتی اقدام به تاسیس دبیرستان موسیقی کرد. شاگردانی که به مدت 6 سال پیاپی در کنار آلفرد ژان باتیست لومر آموزش دیده بودند توانایی زیادی در حوزه موسیقی و تبحر خاصی در نواختن سازها پیدا کرده بودند.

سپس در سال 1302 استاد علی نقی وزیری برای اولین بار به طور رسمی مدرسه موسیقی را تاسیس کرد. نت خوانی و نت نویسی 3 ساز تار، پیانو و ویولن را آموزش می‌داد.

با درج نظرات خود آموزشگاه موسیقی راه صبا را در ارائه مطالب آموزش موسیقی یاری فرمایید.


آشنایی با ساز تار و اساتید برتر آن

ساز تار

ساز تار یکی از قدیمی‌ترین سازهای ایران زمین است که تاریخچه‌ای کهن دارد. ساز تار در دیگر کشورهایی مانند افغانستان، تاجیکستان، ارمنستان، گرجستان و چند کشور دیگر در خاورمیانه نیز طرفداران زیادی دارد.

این ساز زهی امروزه نیز طرفداران زیادی برای نواختن دارد. کسانی که به دنبال آموزشگاه موسیقی در تهران هستند تا این هنر زیبا را بیاموزند کم نیستند.

تاریخچه این ساز به دوران صفویان باز می‌گردد. همچنین ساز تار در سال‌های 1790 میلادی در بین مردمان شیراز طرفداران زیادی داشته که احتمال می‌دهند این ساز د آن زمان به نام دیگری مشهور بوده است.

در ساخت تار هر چقدر چوب آن کهنه‌تر باشد صدای بهتری تولید می‌کند. این بهتر بودن صدا به دلیل خشک بودن نوع چوب است. در واقع هر چقدر ساز قدیمی‌تر باشد، از تار نو صدای بهتری دارد. بنابراین اگر قصد دارید مانند حرفه‌ای‌ها بنوازید به دنبال تارهای استفاده شده بگردید.

صدای این ساز در هنگام نواختن باید صاف و شفاف باشد و صدای اضافی دیگری ایجاد نکند. اندازه کاسه دو تکه این ساز تاثیر مستقیمی بر روی صدای ساز دارد. با نواختن صدای ارتعاش یافته به کاسه ساز برخورد می‌کند و صدایی تولید می‌شود.

یکی دیگر از ویژگی‌های ساز تار مرغوب، وزن آن است. وزن ساز باید حالتی معمول داشته باشد تا برای نگهداری و نواختن آن دچار مشکل نشوید. همچنین سایز و اندازه آن باید متناسب با هنرجوی این ساز باشد. شما در زمان نواختن باید احساس راحتی بکنید.

مشخصات و ویژگی‌های ساز تار

تار در گذشته به 5 سیم و 5 تار شناخته می‌شد، اما پس از مدتی یک سیم دیگر به این ساز اضافه شد که در مجموع با 6 تار نواخته می‌شد. این کار توسط فردی با نام غلامحسین درویش انجام گرفت.

اما اگر بخواهیم از شکل کلی ساز تار بگوییم این ساز از کاسه‌ای دو تکه تشکیل شده که با دسته‌ای از جنس چوب با 28 پرده ایجاد شده است. جنس دسته تار از چوب درخت گردو و جنس بدنه اصلی یا کاسه آن از چوب درخت توت است. روی قسمت کاسه این ساز پوست بره یا بز یا جنین گاو کشیده می‌شود.

6 سیم تار به ترتیب به این شکل چیده شده‌اند، سیم اول و دوم و پنجم به رنگ سفید و از نوع فلزی، سیم سوم و چهارم از جنس فلز برنج، و در آخر سیم ششم که صدای بم تولید می‌کند از جنس فلز به رنگ زرد تشکیل شده است.

اساتید برجسته‌ای که با این ساز زندگی کردند

همان طور که گفته شد، استاد درویش خان آخرین تغییرات ظاهری تار را انجام داد. او با اضافه کردن سیم ششم صدای ساز را گسترش داد پس ایشان یکی از اولین اساتید دارای هنر نواختن ساز تار بود که با تکمیل کردن دامنه صوتی ساز، صدایی رساتر و گیراتر برای این ساز پدید آورد.

استاد جلیل شهناز را همگی با نام پرآوازه‌اش میشناسیم. جلیل شهناز در خانواده‌ای بزرگ شد که همه آنان با هنر موسیقی آشنایی داشتند. همین موضوع راه را برای درک موسیقی برای ایشان آسان می‌کرد. ایشان در طی سال‌های زندگانی‌اش عاشقانه تار می‌نواخت و آثار دل‌انگیزی برجای گذاشت. ایشان با اساتید آواز ایرانی همچون محمدرضا شجریان و شهرام ناظری برای تولید آثار موسیقی همکاری داشت و در سال 1383 به عنوان چهره برتر هنر و موسیقی انتخاب شد. او با سازهای دیگری مانند تمبک، سنتور و ویولن نیز آشنایی داشت.

حسین علیزاده یکی از چهره‌های شناخته شده در موسیقی سنتی ایرانی است که با نواختن ساز تار، همه را میخکوب می‌کند. او شروع علاقه خود در موسیقی را از سنین نوجوانی و تحصیل در هنرستان موسیقی رقم زد. او تا کنون 3 جایزه جهانی برای انتخاب بهترین آلبوم موسیقی سنتی جهان دریافت کرده است.

باتشکر از همراهی شما عزیزان، امیدواریم مقالات آموزشگاه موسیقی راه صبا برای شما مفید واقع شده باشد.

با درج نظرات خود، ما را در راه آموزش موسیقی یاری فرمایید.


تاریخچه موسیقی در ایران

iranmusic.jpg

موسیقی از صدا و سکوت تشکیل شده است و قدرت این را دارد که در پایان یک روز پر تنش، خستگی را از تنمان در بیاورد. هماهنگ شدن صوت‌ها و وجود گاهی سکوت‌ها موسیقی را پدید می‌آورد. موسیقی در ایران با نام‌های خُنیا، هو نواک، خونیاک شناخته می‌شد. معنی تمامی این اسامی “نوای خوش” را در دل خود داشت. برای یادگیری ساز مورد علاقه خود با مراجعه به  آموزشگاه موسیقی در تهران این هنر را حرفه‌ای بیاموزید.

این هنر امروزه با لحظه لحظه زندگی ما همراه است. صدایی که با آواز دلنشین‌تر می‌شود. در شهرهایی که آلودگی صوتی به طرز عجیبی زیاد شده است، داشتن یک هندزفری یار مسیرهای رفت و آمد ما می‌شود. موسیقی دلپذیر خود را پلی می‌کنیم و آرامش دوباره به ما برمی‌گردد. نوازنده‌ای که تمام احساس خود را از طریق دستانش خرج ساز می‌کند قطعه قطعه خوبی را برای شنیدن تولید می‌کند. همه این حرفه فقط احساس نیست، دانش موسیقی و تئوری‌های آن قبل از داشتن تجربه اولین گام برای درک این هنر است.

در ادامه مقاله از چند ساز اصیل ایرانی نام می‌بریم و توضیح مختصری ارائه می‌دهیم. برای آشنایی بیشتر با سازهای موسیقی در ایران با مقالات بعدی ما همراه شوید.

دوران پیش از تاریخ تا معاصر

موسیقی در ایران پیشینه‌ای کهن و چشمگیر دارد و بسیاری از پژوهشگران ایران را خواستگاه موسیقی خاورمیانه باستان دانسته‌اند. تنوع گسترده سازها، شکل‌های مختلف اجرای موسیقی و کاربردهای آن در جنبه‌های گوناگون زندگی و نیز انبوهی از اسناد و مدارک علمی ، تحقیقی و تاریخی کهن از گذشته‌های دور تا به امروز بیانگر حیات و تداوم این هنر نزد ایرانیان است. در عصر حاضر نیز موسیقی اصیل ایرانی با حفظ محورهای اصلی آن یعنی نوع صدای سازها، فواصل وزن نزد استادان این موسیقی همچنان زنده است.

آشنایی با سازهای موسیقی ملی

تار و سه تار: از نوع سازهای زهی مضرابی است. نوازنده با ضربه‌های ناخن بر روی سیم‌های این ساز، صدا تولید می‌کند.

سه‌تار در گذشته همان‌طور که از اسمش پیداست دارای سه سیم بوده است. اما امروزه اغلب سه تارها دارای چهار سیم هستند. این سیم چهارم به سیم مشتاق هم معروف است. اضافه شدن سیم چهارم به دلیل اضافه شدن صدای بم در تولید صدا است.

کمانچه: یکی از سازهای اصیل ایرانی که از نوع زهی آرشه‌ای است. نکته جالب این ساز این است که اگر روی دسته ساز نگاهی بیندازید مشاهده می‌کنید که این ساز پرده‌بندی نشده است و نوازنده باید با تکرار و تمرین زیاد فواصل دقیق را لمس کند و بیاموزد.

ضرب: از سازهای کوبه‌ای ایرانی است که به آن تنبک یا تمبک هم می‌گویند. شکل ظاهری این ساز مانند گلدانی از جنس چوب است که روی قسمت پهن دهانه آن پوست کشیده می‌شود. با این ساز می‌توان ریتم آهنگ را در اجرای موسیقی همراهی کرد.

عود و قانون: از قدیمی‌ترین سازهای اصیل ایرانی عود و قانون است. تمامی سیم‌های این ساز(قانون) روی چوب که به شکل ذوزنقه است قرار می‌گیرد. در مورد ساز قانون نظریه‌های مختلفی وجود دارد. برخی مبدا این ساز را حتی کشور یونان می‌دانند. عود یا بربط سازی شبیه تار و خواستگاه آن به حدود پنج هزار سال پیش می‌رسد.

نی: از سازهای بادی ایرانی است که با دمیدن در آن و محدود کردن هوا توسط حفره‌های روی بدنه صدا تولید می‌شود. دلیل نامگذاری آن ساختار آن از جنس گیاه نی است.

سنتور: سنتور هم سازی زهی-مضرابی است که به شکل یک ذوزنقه از جنس چوب ساخته می‌شود. روی سطح این چوب تعدادی سیم به صورت موازی وجود دارد و به کمک دو چوب با برخورد روی این سیم‌ها صدای این ساز به گوش می‌رسد.

توضیح و شناخت تئوری هریک از این سازها خود در قالب یک مقاله جدا می‌تواند باشد. اما در این مقاله سعی کردیم به طور مختصر توضیح کلی راجع به سازهای اصلی موسیقی در ایران توضیحی داشته باشیم.